اعتقاد به حضرت مهدی عج موعود در سایر ادیان
اعتقاد به امام مهدی(عج) که مصلحی الهی و جهانی است در بسیاری از مذاهب و ادیان وجود دارد، و نه تنها شیعه که اهل تسنّن و حتی پیروان ادیان دیگر مانند یهود و نصاری و زردشتیان و هندویان به ظهور یک صلح بزرگ الهی اذعان و اعتراف دارند و آنرا انتظار می برند.
در کتاب «دید» که نزد هندویان از کتب آسمانی است آمده: پس از خرابی دنیا پادشاهی در آخرالزّمان پیدا شود که پیشوای خلایق باشد و نام او منصور باشد، و تمام عالم را بگیرد و بدین خود درآورد و همه کس را از مؤمن و کافر بشناسد و هر چه از خدا خواهد برآید. و در کتاب «جاماسب» شاگرد زردشت ذکر شده: مردی بیرون آید از زمین تازیان از فرزندان هاشم، مردی بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق و بر دین جدّ خویش بود با سپاه بسیار و روی به ایران نهد و آبادان کند و زمین پر داد کند واز داد وی باشد گرگ با میش آب خورد.
در کتاب «زند» که از کتابهای مذهبی زرتشتیان است آمده: آنگاه فیروزی بزرگ از طرف ایزدان می شود، و اهریمنان را منقرض می سازند و تمام اقتدار اهریمنان در زمین است و در آسمان راه ندارند ، و بعد از پیروزی ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، عالم کیهان به سعادت اصلی خود رسیده بنی آدم بر تخت نیکبختی خواهند نشست.
در تورات، در سفر تکوین از دوازده امام که از نسل اسماعیل پیامبر بوجود می آیند سخن گفته شده است :«و در حق اسماعیل ترا شنیدم اینک او را برکت داده ام و او را بارور گردانیده به غایت زیاد خواهم نمود و دوازده سرور تولید خواهد نمود و او را امت عظیمی خواهم نمود» . و در مزامیر حضرت داود (ع) نوشته است: «... و اما صالحان را خداوند تأیید می کند ... صالحان وارث زمین خواهند بود و در آن تا همیشه ساکن خواهند بود»
در قرآن کریم نیز ذکر شده است:
«ولقد کتبنا فی الزّبور من بعد الذکر انّ الارض یرثها عبادی الصالحون» ما در زبور (داود) بدنبال ذکر (یعنی تورات) نوشتیم که بندگان شایسته ما وارث زمین خواهند شد. در نیز می فرماید: «وعدالله الّذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنّهم فی الارض کما استخلف الّذین من قبلهم و لیمکنّنّ لهم دینهم الّذی ارتضی لهم و لیبدّلنّهم من بعد خوفهم أمنا یعبدوننی لایشرکون بی شیئا» خداوند به کسانی از شمایان که ایمان آورده اند و کارهای شایسته کرده اند وعده داده است که آنان را در زمین خلیفه و جانشین سازد چنانکه گذشتگان را خلافت و جانشینی بخشید و دینی را که خدا بر ایشان پسندیده است برقرار نماید و ترس آنان را به ایمنی تبدیل کند که مرا عبادت می کنند و چیزی را شریک من قرار نمی دهند. و نیز می فرماید: «ونرید ان نمنّ علی الدّین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمّة ونجعلهم الوارثین» اراده کرده ام که بر مستضعفان (خداپرستانی که زیر بار ستم ستمگران ناتوان شده اند) منّت نهیم و آنان را پیشوا و وارث زمین سازیم. این گونه آیات که نمونه ای از آن ذکر شد گواه آنست که سرانجام، جهان در دست بندگان شایسته الهی قرار خواهد گرفت و این میراث به آنان خواهد رسید و به مقام رهبری و پیشوایی جهانیان نائل خواهند آمد. اگر بشر از مسیر صحیح و راه خدا منحرف مانده و تا عمق پرتگاه های انحراف و پستی سقوط و نزول کرده است، در واقع به حدّ نهائی این قوس نزولی چیزی نمانده است و به زودی وجدان بشریت بیدار می شود و در می یابد که با تکیه بر زور و توانائی، یا خرد و اندیشه خود و تکنیک و علوم مادی نمی تواند نظم و عدالت و سعادت فراگیر را در جهان مستقر سازد، و راهی جز این ندارد که مناسبات خود را بر اساس ایمان وحی و پذیرش ولایت الهی استوار سازد و با رهبری مصلحی الهی و جهانی خود را از گرداب خطرها نجات بخشد و راه کمال را بپیماید تا حکومتی جهانی بر اساس عدالت همراه با امنیت، صفا و صمیمیت برقرار گردد.
پی نوشتها
1. مرحوم محدّث نوری در کتاب «نجم الثاقب» می نویسد: در ذخیره و تذکره مذکور است که «منصور» اسم آن جناب در کتاب «دید» براهمه است که به اعتقاد ایشان از کتب آسمانی است. و در تفسیر شیخ فرات بن ابراهیم کوفی از حضرت باقر (ع) روای شده که فرموده در تفسیر آیه شریفه «و من قُتِل مظلوما فقد جعلنا لوّلیه سلطانا» منظور حسین (ع) است یعنی او مظلوم کشته شد، و در تفسیر آیه«فلایسرف فی القتل انّه کان منصورا» فرمود خداوند مهدی (ع) را «منصور» نامید چنانچه پیامبر احمد و محمد و محمود نامیده شده است و چنانچه عیسی (ع) مسیح نامید شد. (بحار ج51، ص30) و شاید نکته تعبیر از آن جناب به امام منصور همان چیزی باشد که در زیارت عاشورا آمده است «فاسل الله الّدی اکرم مقامک و اکرمنی ان یرزقنی طلب ثارک مع امام منصور من اهل بیت محمد(ص)» (نجم الثاقب، ص 47) . نیز جمله «این المنصور علی من اعتدی علیه» در دعای ندبه ممکن است بهمین مناسب باشد.
2. بشارات عهدین، (ص 249)
3. بشارات عهدین، ص 258 (در پاورقی ص 243 کتاب مذکور نقل شده که: صاحبان سیر و تواریخ می نویسند «جاماسب» برادر «گشتاسب بن لهراسب» مدتی نزد زردشت کسبم معارف نموده). این یادآوری نیز دراینجا لازم است که مضمون آنچه از کتاب «جاماست» نقل شد در احادیث ما آمده است چنانکه در خصال صدوق از امیرمؤمنان علی (ع) نقل شده که فرمود:« ولو قدقام لانزلت السّماءُ قطرها و اخرجت الارض نباتها ولذهبت الشحناء من قلوب العباد، و اصطلحت السباع والبهائم» (منتخب الاثر، ص 473 – 474)
4. بشارات عهدین، (ص 238 )
5. سفر تکوین (17:20)
6. مزمور 37، بند 37-10 کتاب مقدس چاپ 1901 . «مزامیر» داود، همان «زبور» است چنانکه در ترجمه های عربی تورات به آن تصریح شده است و در «المنجد» در لغت زبور می نویسد «الزبور الکتاب و غلب علی مزامیر داود النبی».
7. انبیاء / 105
8. در آیه 57 سوره اسراء آمده که زبور را به داود دادیم.
9. به آیه 7 سوره انبیاء و ایه 48 آن مراجعه شود که به تورات «ذکر» اطلاق شده است.
10. نور / 55 11- قصص / 5
- ۹۳/۱۲/۰۵
- ۲۱۶ نمایش